De soberheid van het protestantisme spreekt me aan. Al dat gedoe en die pracht en praal in de roomse riten kan behoorlijk op de heupen werken. Ik was diep ontroerd in de Thomaskirche in Leipzig waar JS Bach cantor was.Deze soberheid gaat soms gepaard met gestrengheid. Dat ligt een Vlaming soms wat minder. Ik was verbaasd bij de lectuur van Stefan Zweigs boekje over Calvijns grote rechtlijnigheid in Génève: “Conscience contre violence” (1936). Dat elke godsdienst te radikaal kon worden en kon ontaarden in de meest vreselijke Inquisitie, wist ik al. Ik had niet verwacht dat ook het calvinisme sporen van radikaliteit kon vertonen. Hoe dan ook, was ik geboren ten noorden van de Moerdijk, zou ik een complexloze protestant zijn geweest.

 

Wat is uw relatie met het (protestants) geloof?

Geloven is voor sommigen een Genade die plots verworven wordt en levenslang wordt behouden, door aandacht en gebed. Voor velen zal het een kwestie zijn van jongs af aan een bepaalde traditie en dagelijkse rituelen te beleven waarvan men uiteindelijk diep gaat houden. Veel belangrijker dan die rituelen is dat God Liefde is. Het enige dat van de meeste mensen rest als ze sterven, is de liefde die we voor een aantal mensen hadden en die zij voor ons hadden.

De vraag op welke dogma’s men vertrouwt, wordt sterk bepaald door de godsdienst waarin men geboren is. Toch denk ik niet dat vandaag nog vele katholieken de onfeilbaarheid van de paus, de onbevlekte ontvangenis of het priestercelibaat essentieel vinden voor hun geloof.

Discussies tussen theologen zijn zoals discussies tussen dogmatische juristen. Interessant voor de vakmensen, impertinent voor de meeste anderen. Worden ze oorzaak van fanatisme, dan kan daar weinig steun voor worden gevonden in het leven van Jezus, die precies de Joodse religieuze wetten niet prioritair vond.

Men kan hopen dat de christelijke zustergodsdiensten elkaar op termijn opnieuw zouden vinden in één ‘kerk’, maar dat zulks op korte termijn zou gebeuren lijkt weinig waarschijnlijk. De onderlinge verstandhouding is in elk geval veel groter dan ten tijde van het schisma of onze godsdienstoorlogen.

Wat is uw geliefde bijbeltekst? 

In het christelijk geloof inspireert mij vooral de figuur van Jezus. Je kan best niet gelovig zijn, of minstens niet geloven dat Jezus de Openbaring op aarde van God is, je kan moeilijk tegen de figuur van de historische Jezus zijn. Deze man verzoende wijsheid met kracht, en geweldloosheid en verdraagzaamheid met duidelijkheid. Hij was en is een man naar mijn hart, één en al liefde.

De vermenigvuldiging van de vijf broden en de twee vissen is een prachtverhaal. Een grote massa mensen die ’s middags al gepicknickt heeft, maakt zich klaar om samen de avond door te brengen. De mensen zitten in kleine groepjes bij mekaar, en vrezen dat ze met honger naar bed zullen moeten. Niemand durft zijn restjes van ’s middags boven te halen, uit angst het weinige dat er is te moeten delen. Jezus vraagt om de overschot van ’s middags op te halen, en plots is er meer dan genoeg voor iedereen. Als we leren delen, en onze overschotten niet krampachtig voor onszelf houden, gebeurt een klein wonder. Dat geldt tussen buren, binnen gezinnen, tussen families, maar ook binnen landen, tussen landen, binnen continenten en tussen continenten. De herverdelende rechtvaardigheid moet veel hoger komen op de binnenlandse en de wereldagenda: de voorbije jaren kwamen er armen bij.

 Wat is het gebed voor u?

Het gebed is voor mij een moment van stilte, zelden aanbid ik, soms denk ik wie de familie die mij voorging in de dood, meestal probeer ik aan helemaal niets te denken, om zo mezelf terug te vinden door en na een kwartuur meditatie.

Wat kan volgens u de bijdrage zijn van geloofsgemeenschappen (waaronder de protestanten) in onze samenleving? 

bijdrage van de religie in de moderne tijd is zeker de leniging van de spirituele noden van de mensen. Vervlakking moet bestreden worden met verdieping, en vele mensen willen dat graag. Het geschiedt best op een eigentijdse manier. Daarmee bedoel ik niet zozeer de vorm, maar de inhoud. De voorganger moet de dagelijkse noden van zijn mensen kennen.

Ik geloof heel sterk in de sociale en pacificerende rol van de religie. Christelijke gelovigen kunnen niet voor geweld en oorlog of uitbuiting en sterke ongelijkheid zijn. In die zin ben ik zeer te spreken over de wijze waarop paus Franciscus zijn ambt invult.

Share: